Hebben bijen last van kou en regen dit voorjaar?
Dit is een vraag die ons regelmatig gesteld wordt. Het antwoord is eenvoudig en tegelijkertijd complex. Ik begin mijn uitleg over de situatie hier in het Noorden, waar wij imkeren.Honingbijen vliegen niet met regen. Fysiek kunnen ze dat niet. Hiermee is al een deel van de vraag beantwoord: er is door de bijen minder gevlogen dan andere jaren in het vroege voorjaar.
En waarom willen bijen vliegen, juist in deze tijd van het jaar?In de winter leven honingbijen op hun wintervoorraad. Deze voorraad is nu al enkele maanden oud terwijl de levenskwaliteit van bijen groter is als ze lokaal en vers voer eten, het zijn net mensen. In de late winter en het vroege voorjaar heeft een bijenvolk behoefte aan krachtvoer: stuifmeel. Stuifmeel wordt aan larven gevoerd en winterbijen sterken aan van stuifmeel na een lange winter. Nu het wekenlang voornamelijk regent is het voor bijen lastig om genoeg vers stuifmeel te verzamelen. Ze vliegen alleen met droog weer, weinig wind en liefst bij een temperatuur boven de 10 graden, alleen dan wordt er vers stuifmeel verzamelt. Zo tussen de buien door wordt er wel stuifmeel binnengehaald maar het is eigenlijk niet genoeg.
In het zuiden van het land zijn al veel meer dagen geweest met een temperatuur boven de 10 Graden in combinatie met droog weer. Daar zijn al imkers van wie de bijen de kasten uitknallen doordat de volken snel groeien door het verse voedsel. Helaas lopen wij hier in het Noorden wat achter met volledig droge en zonnige dagen waardoor de volken (deels) achterblijven in ontwikkeling.
Wat doen wij om de volken deze moeilijke periode zo goed mogelijk door te laten komen?
Wij werken zoveel mogelijk biologisch dynamisch, dit heeft gevolgen voor de omgang met de bijen, zeker in deze periode van het jaar.
Veel imkers geven in voedselarme periodes zoals nu een kunstmatig eiwitpreparaat aan de bijen. Deze voeding is te vergelijken met de eiwitpreparaten die sommige krachtsporters gebruiken die snel spieren willen kweken zonder daar veel voor te trainen. Het zijn preparaten waardoor de bijenkoningin sneller en meer eitjes gaat leggen waardoor een bijenvolk vlugger groeit. Afgelopen weken hebben wij ervoor gekozen om extra honing- en stuifmeelramen te plaatsen in de bijenvolken. Dit zijn de ramen die we afgelopen winter bewaard hebben voor moeilijke tijden. Zo hebben we de bijen voorzien van extra voer. Op deze manier houd je de voedselketen voor de bijen maximaal schoon en weet je precies wat je later in het jaar slingert: honing zonder toevoeging van extern gevoerde preparaten.
Het is jammer dat onze volken daardoor wat later op volle sterkte zijn maar ervaring leert dat in mei alle volken min of meer even groot zijn. We verhuizen de komende tijd een aantal volken naar voedselzekere gebieden zodat, zodra het weer het toelaat er weer vers stuifmeel gehaald wordt.
En als het ook de komende weken non-stop blijft regenen? Dan zullen wij misschien ook gaan bijvoeren met andere voeding, binnen de biologisch dynamische imkerij zijn er dan nog andere opties. Waarom dan weer extra bijvoeren? Een bijenvolk laten sterven of zo klein laten blijven dat ze slachtoffer kunnen worden van andere, roofzuchtige volken dat is niet ethisch in onze ogen. Als imker heb je een zorgplicht voor jouw bijenvolken. Bijen zijn levende have, net als koeien, paarden, honden en katten. Wat dat betreft is de zorg gelijkwaardig.